ارزیابی الگوی تغییرات پوشش جنگلی با استفاده از تکنیک های فازی شیء گرا (مطالعه موردی: شهرستان کلیبر)

نظارت بر جنگل، نیازمند سیستم­های خودکار برای تجزیه و تحلیل داده­های حجیم سنجش از دور است. داده­های ماهواره­ای، به عنوان سریع­ترین و کم­هزینه­ترین روش­ها، به منظور تهیّۀ نقشة پوشش اراضـی، در اختیار پژوهشگران قرار دارند. با توجّه به تغییرات وسیع کاربری­ها و تخریب جنگل در سال­های اخیر، تولید نقشة گسترة جنگل و بررسی روند تغییرات آن در دوره­های زمانی مشخّص، ضروری است. پژوهش حاضر، می­کوشد تا از تصاویر لندست در بازة زمانی 27 ساله، تغییرات پوشش زمین­های شهرستان کلیبر، به­ویژه پوشش جنگلی را با استفاده از تکنیک­های فازی شیءگرا بررسی کند؛ به همین منظور، تصاویر سنجندة تی.اِم.لندست 5 (سال 1990)، سنجندة ای.تی.اِم. پلاس لندست 7 (سال 2000 و 2010) و سنجندة او.اِل.آی. تصویر لندست 8 (سال 2017) استفاده شد. در این پژوهش، به منظور بهبود نتایج قطعه­بندی تصویر و به دنبال آن، افزایش دقّت نتایج طبقه­بندی، از الگوریتم پیش­بینی مقیاس بهینه برای بهینه­سازی مقیاس استفاده شد.بررسی نتایج نشان داد که شهرستان کلیبر، در فاصلة سال­های 1990 تا 2017، شاهد روند کاهشی اراضی با پوشش جنگلی و مرتعی درجة 1 بوده و از سوی دیگر، زمین­های مرتعی درجة 2، بایر و اراضی مسکونی افزایش یافته و این امر، بیانگر روند کلّی تخریب در منطقه از طریق جایگزینی مراتع درجة 1 و جنگلی با سایر کاربری­ها نظیر مرتع درجة 2 و اراضی بایر و مسکونی است. در مدّت 27 سال، اراضی جنگلی در این شهرستان به میزان 1/5% معادل 107 کیلومتر مربع کاهش داشته است.عوامل زیادی در تغییر پوشش جنگل در منطقه مؤثّر هستند، از جمله افزایش مراکز سکونت‌گاهی، تخریب جنگل­ها و تبدیل آن به زمین­های کشاورزی را می­توان نام برد.